Wat is de impact van de Wet Toekomst Pensioenen?

Inmiddels is de Wet Toekomst Pensioenen (Wtp) een feit. De nieuwe wet is een herziening van ons pensioenstelstel en komt voort uit een uitwerking van het Pensioenakkoord uit 2019. Hoewel de Wtp met name is geschreven voor de pensioenfondsen, raakt deze wet echter ook de pensioenregelingen die “vrijwillig” zijn verzekerd door een werkgever bij een Premie Pensioen Instelling of pensioenverzekeraar. In dit blog bespreken we de wijzigingen in de eigen “vrijwillige” pensioenregeling. Per slot van rekening heeft de werkgever wel invloed op de verdere invulling van deze pensioenregeling.

Wat is de achterliggende gedachte van de Wet Toekomst Pensioenen?

Het doel van de Wtp is om het pensioenstelsel toekomstbestendiger, persoonlijker, transparanter en eerlijker te maken. Er moet meer perspectief zijn voor de deelnemers dat de pensioenen geïndexeerd zullen worden.  De deelnemer krijgt zelf meer verantwoordelijkheid over de te verwachten pensioenuitkeringen.

Tijdspad

De Wtp is in werking getreden op 1 juli 2023 met een overgangsperiode tot 1 januari 2027 (mogelijk wordt dit 1-1-2028).

Heeft de werkgever een “vrijwillige” pensioenregeling afgesloten dan is het advies om niet te lang te wachten met de transitie naar de nieuwe pensioenregeling. Begin op tijd met de inventarisatie om de verplichte wijzigingen zorgvuldig te overwegen en om op het juiste moment de pensioenregeling aan te passen aan de nieuwe wettelijke eisen.

Impact van de Wet Toekomst Pensioenen op de “vrijwillige” pensioenregelingen

1. Salaris diensttijdregeling

Er zijn twee soorten salaris diensttijdregelingen: een eindloon- en een middelloonregeling.

Eindloonregeling: een salaris verhoging werkt niet alleen door over de toekomstige dienstjaren, maar werkt ook door over de al opgebouwde pensioenaanspraken vanaf opname in deze pensioenregeling.

Middelloonregeling: een salaris verhoging werkt alleen door over de toekomstige dienstjaren. Al opgebouwde pensioenaanspraken blijven ongewijzigd.

2. Beschikbare premieregeling

Er zijn formeel drie soorten premieovereenkomsten, waarbij de beleggingsovereenkomst het meest gangbare is. In deze pensioenregeling legt de werkgever een premie in voor de deelnemer. De hoogte van het te bereiken ouderdomspensioen is afhankelijk van een aantal factoren. Hierbij kunnen we denken aan: hoogte van de premie-inleg, behaald rendement op deze premie, rekenrente en de levensverwachting op de pensioeningangsdatum.

3. Vaste of stijgende beschikbare premieregeling

Bij de beschikbare premieregeling zien wij meestal een leeftijdsafhankelijke premie. Hoe ouder de deelnemer wordt, hoe meer premie er ingelegd gaat worden door de werkgever. Per leeftijdscategorie van vijf jaar stijgt het premiepercentage. Het komt ook voor dat er sprake is van een leeftijdsonafhankelijke premie. Dan geldt voor alle werknemers het zelfde premie percentage.

4. Partnerpensioen voor pensioendatum

• In veel salaris diensttijdregelingen zie je een partnerpensioen op opbouwbasis. Dit betekent dat er een partnerpensioen toegezegd blijft, op het moment dat de deelnemer uit dienst gaat. Bij een beschikbare premieregeling is er altijd sprake van een partnerpensioen op risicobasis. Dit betekent dat het partnerpensioen komt te vervallen op het moment dat de deelnemer uit dienst gaat.

• In de huidige rekensystematiek is de hoogte van het partnerpensioen onder andere afhankelijk van het aantal te bereiken dienstjaren van de deelnemer (datum in dienst tot de pensioeningangsdatum).

Wat zijn de wijzigingen als het gaat om de Wtp?

• Pensioentoezegging op basis van salaris diensttijdregeling is niet langer toegestaan. Iedere pensioentoezegging zal gebaseerd zijn op een “premie-overeenkomst”.
• Vanaf 1 januari 2027 (of 2028) geldt voor nieuwe deelnemers géén leeftijdsafhankelijke premie meer.
• Partnerpensioen altijd op risicobasis
• Hoogte partnerpensioen is een percentage van het salaris

Waar moet de werkgever onder andere over nadenken?

• Wat gaan de beschikbare premiepercentages worden voor de werknemers?
• Zijn er gevolgen inzake gelijke behandeling als dezelfde leeftijdscategorie een andere toezegging heeft?
• Moeten werknemers wel of niet gecompenseerd gaan worden?
• Wat gaat het percentage worden voor het partnerpensioen?

Arbeidsvoorwaarden en voorlichting aan de werknemers

Een pensioenregeling is een secundaire arbeidsvoorwaarde. De werkgever kan de pensioenregeling niet éénzijdig wijzigen. Hiervoor is een akkoord nodig van de ondernemingsraad, personeelsvertegenwoordiging en/of van de individuele werknemer zelf. Het is daarom van groot belang om de gehele transitie zorgvuldig vorm te geven en alle betrokken partijen van begin af aan mee te nemen in deze transitie. Hierbij is het van groot belang de accountant / fiscalist of arbeidsrecht specialist bij te schakelen.

Impact nieuwe wet is substantieel

De Wtp heeft tot gevolg dat alle pensioenregelingen in Nederland gewijzigd moeten worden. De impact voor een werkgever en werknemer is substantieel. Het is van belang dat de pensioenadviseur met de werkgever goede afspraken maakt en daar waar nodig is de accountant / fiscalist / arbeidsrechtspecialist mee laat kijken.  Ons advies is dan ook: begin op tijd om niet onder tijdsdruk te komen staan en doe het vooral samen.